نشست مشترک با مسئولان مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)

نشست با نام و یاد خدا آغاز شد. ابتدا دکتر احمدوند رئیس دانشگاه به مسئولان مؤسسۀ ISC خیر مقدم گفت. ایشان با بیان تفوق کمّی شاخص­های ارزیابی و رتبه ­بندی، به دیده نشدن عملکرد دانشگاه در شاخص ­های رتبه­ بندی اشاره کرد که بر این اساس بسیاری از فعالیت­ هایی که در ارتباط با ایفای مسئولیت اجتماعی دانشگاه هستند، در رتبه دانشگاه تأثیری ندارند. از جملۀ این فعالیت­ ها می­توان نظریه ­پردازی در علوم انسانی و برگزاری نشست ­های حل مشکلات کشور و تدوین توصیه­ های سیاستی را مطرح کرد. از طرفی بعضی از شاخص ­ها مانند تولید ژن و اختراعات خارجی در رشته ­های علوم انسانی موضوعیت کمتری دارند اما دانشگاه علامه طباطبائی به عنوان دانشگاه تخصصی علوم انسانی و اجتماعی با این شاخص­ ها سنجیده می­شود.

دکتر علویان مهر رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام به معرفی مؤسسه و اهداف آن پرداخت. ایشان تمرکز بخشی از بررسی ­های مؤسسه بر مجموعه علوم انسانی به ویژه علوم انسانی دیجیتال را مطرح و از دانشگاه دعوت نمود در این مسیر با مؤسسه همکاری نمایند. این اقدام به سفارش شورای ­عالی انقلاب فرهنگی است بنابراین لازم است نمایندگانی معرفی شوند که در تعیین شاخص ­ها اشراف کافی داشته باشند. ایشان در پاسخ به امکان تغییر شاخص و وزن آن­ها برای رشته­ های علوم انسانی، بر یکسان­ بودن معیارها و وزن آن­ها برای همه دانشگاه ­ها تأکید کرد. در عین حال مؤسسه ISC شاخصی به نامPolicy Citation Index  مشخص کرده که تعیین می­کند مقالات پژوهشگر چقدر بر سیاست ­های کلان کشور تأثیر داشته است. دکتر علویان مهر تعداد مقالات انتشار یافته در سراسر جهان را 25.264.455 عنوان و سهم ایران را 439.183 عنوان ذکر کرد که 0.19 درصد به علوم انسانی و 0.79 درصد به علوم اجتماعی اختصاص دارد. رتبه ایران در بین کشورهای منطقه بین 15 تا 18 در نوسان است. یکی از شاخص ­ها، اختراع است که وضعیت ما در دنیا مطلوب نیست.

خانم دکتر صراطی مدیر رتبه­ بندی و تحلیل استنادی مؤسسه به برخی موارد ناشی از عدم اطلاع دانشگاه­ ها در تنظیم و تمرکز فعالیت های پژوهشی پژوهشگران اشاره کرد و به عنوان نمونه عدم امکان تجمیع استناد به مقالاتی که در هیچ یک از حوزه­ های موضوعی تخصص پژوهشگر و میان­ رشته ­ای منتشر نشده­اند. پژوهشگر پراستناد یک و دو درصد همانند پراستناد ISC است و همان امتیازات را دارند. پوشش مجلات، تقسیم ­بندی موضوعی و نشریاتی که در ISC نمایه می­شوند، متفاوت هستند. در ایران دانشگاه دیگری نیست تا دانشگاه علامه طباطبائی را با آن­ها بسنجیم؛ بنابراین با دانشگاه­ هایی مقایسه می­ شود که رشته­ های دایر در دانشگاه را داشته باشند. ایشان تصریح کرد برای مقالات مطابق اقدام نظام ­های رتبه­ بندی شانگ های برای مقالات علوم انسانی ضرایب متفاوتی درنظر گرفته می­شود. نکته­ ای که ایشان در خصوص شرکت­ دهی دانشگاه­ ها در نظام­ های رتبه­ بندی مطرح نمود، شاخص تعداد مقالات است که این امر را امکان­پذیر می ­نماید. بنابراین ممکن است دانشگاه در رتبه ­بندی کشورهای جهان اسلام حائز رتبه شده اما در سایر نظام ­ها مانند شانگ های ورود نداشته باشد. ایشان در پاسخ به پرسش تفاوت مجلات در چارک­ ها، به عامل استناد در تعیین چارک اشاره کرد که به این ترتیب Q1 یک چهارم اول به لحاظ تعداد استناد در حوزه موضوعی مربوط است. تصمیم مؤسسه به مقایسه رشته ­های مشابه در دانشگاه ­های کشور با تعیین وزن مشخص برای هر رشته از اقدامات آتی مؤسسه خواهد بود تا جایگاه هر رشته مشخص شود.        

خانم دکتر تیشه ­یار معاون پژوهشی دانشگاه به جمع رقم مندرج در قراردادهای طرح­ های پژوهشی اشاره کرد که ممکن است به لحاظ تعداد با دانشگاه ­های علوم پایه برابری کند، از نظر مبلغ اما، بسیار پایین­تر است که این وضعیت ناشی از نرخ قراردادهای علوم انسانی است.

دکتر انواری مدیر امور پژوهشی دانشگاه ضمن درخواست ارائه رتبه دانشگاه در زیرشاخص ­ها، به ایرادی که در سامانه نان وجود دارد که حتی پس از تأئید پیشنهاده، به دلیل تغییر مدیریت در سازمان نیازپرداز، به انعقاد قرارداد نمی­ رسند اشاره کرد که به نظر می­رسد در این زمینه باید تدبیر لازم اتخاذ شود.   

خانم دکتر راه­ نجات مدیر تحصیلات تکمیلی دانشگاه منظور شدن فعالیت پسادکترا در عملکرد آموزشی را فاقد ارتباط عملکردی برشمرد. همچنین ایشان به ضرورت هماهنگی و انطباق شاخص ­های رتبه ­بندی با نسل­ های دانشگاه پرداخت و نسبت به برگزاری نشست­ های همفکری در این زمینه ابراز امیدواری کرد.  

دکتر علیپور حافظی رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه فعالیت ­هایی را که در هیچ یک از شاخص ­ها دیده نشده مانند اقداماتی که در ایفای مسئولیت اجتماعی انجام می­ شود و یا تنظیم و ارائه توصیه­ های سیاستی برشمرد. ایشان بر میزان مشارکت در سیاست­ گذاری و یا تأثیر رسان ه­ای و حضور دیجیتال به عنوان یک شاخص مطرح کرد که سهم حضور در برنامه ­های محلی و تولید محتوای دیجیتال از زیرشاخص ­های آن است. همچنین در خصوص شیوه گردآوری این اطلاعات نیز به نکاتی اشاره کرد. 

دکتر عسکری مدیر همکاری ­های علمی بین­ المللی دانشگاه بر اهمیتSocial Responsibility  و حضور در مجامع بین­ المللی به عنوان گرداننده، تأکید کرد. در حوزه مسئولیت اجتماعی به پذیرش دانشجوی دختر افغانستانی برای جبران عدم امکان ادامه تحصیل و همچنین برگزاری کارگاه برای استادان دانشگاه افغانستانی و یا ارسال نامه حقوق دانان درباره جنگ دوازده ­روزه به دانشگاه ­های خارجی و مجامع بین­ المللی به عنوان نمونه اشاره کرد که شایسته است در رتبه ­بندی دانشگاه منظور شود.

در پایان این نشست، طرفین توافق کردند که گفت­وگوها را ادامه دهند و دانشگاه علامه طباطبائی نماینده­ای برای حضور در کمیتۀ اصلاح شاخص ­های سنجش دانشگاه ­ها در حوزه ­های علوم انسانی و اجتماعی معرفی نماید.